Overijse zet groenbestrating centraal in alle nieuwe ontwerpen, zelfs voor de voetpaden!
De gemeente Overijse zet sterk in op duurzaamheid en klimaatbestendigheid door resoluut te kiezen voor waterdoorlatende groenbestrating. Opmerkelijk in hun visie op het herontwerpen van de openbare ruimte is dat ze die keuze zelfs doortrekken naar de voetpaden. Dit onthardingsproject is dan ook een inspirerend voorbeeld van hoe een gemeente een groene en duurzame leefomgeving kan creëren, waarin ontharding, comfort en veiligheid op een creatieve en doordachte manier samenkomen. Frederik Derom, Diensthoofd Publieke Ruimte van de gemeente, gaat dieper in op de visie, doelstellingen en resultaten van deze ambitieuze aanpak.
In het centrum hebben jullie recent meerdere straten volledig heringericht. Kan je iets meer vertellen over de bredere visie achter het ontwerp?
Frederik: “Zeker. Het onthardingsproject van Overijse maakt deel uit van een bredere visie om de openbare ruimte klimaatbestendiger te maken en te vergroenen. De gemeente heeft zich hiervoor ook geëngageerd door deel te nemen aan het Burgemeestersconvenant. Overijse bevindt zich namelijk in het dal van de IJse. Daardoor is het centrum, het laagste punt in de vallei, zeer overstromingsgevoelig. De insteek van de werken was een rioleringsproject, waarbij we in eerste instantie aan bouwheer Aquafin gevraagd hadden om de riolering onder de loep te nemen. Maar uiteindelijk besloten we om meteen voor een totaalaanpak te gaan. Zo maakten we de IJse weer open, om hem te laten meanderen door het centrum, en legden we in samenwerking met studiebureau Sweco de bovenbouw volledig opnieuw aan volgens onze visie. Centraal hierbij staat dat we water niet beschouwen als een vloek, maar eerder al een zegen.”
Hoe zijn jullie erin geslaagd om die bovenbouw op een duurzame manier vorm te geven?
“Het onthardingsproject had 2 hoofddoelen. Enerzijds een optimale waterinfiltratie om het grondwaterniveau op peil te houden. Anderzijds de ontlasting van het rioleringsstelsel bij hevige regenval en een sterke verlaging van de overstortfrequentie van de riolering. Waar mogelijk hebben we gekozen voor groenbestrating. Die hebben we gecombineerd met een kralenketen van bufferbekkens. Die vormen een rode draad door het centrum van Overijse en kunnen grote hoeveelheden water bufferen. Op microschaal hebben we her en der, zoals aan de parking aan de Dr. J. P. Dieudonnéstraat, ook kruidenzones ingericht waarnaar het water kan aflopen. Ook de weinige kolken die we voorzien hebben, staan op cruciale plaatsen en wateren af naar het geheel van bufferbekkens en waterloop.”
Jullie kozen voor een ontwerp waarin groenbestrating primeert en zelfs terugkomt in de voetpaden. Een opmerkelijke keuze, toch?
“Bij de herinrichting lag de nadruk op veiligere fiets- en wandelpaden, maar ook op minder verharding. Voor de fietspaden kozen we voor gekleurd asfalt. Met jullie groenbestrating Hydro Lineo, die een gesloten model combineert met 2 halfopen modellen, vonden we de perfecte oplossing voor de voetpaden. Daar waar comfort en veiligheid primeren, kozen we het gesloten model. Op andere plaatsen gingen we voor het halfopen model. Dankzij de combineerbaarheid van de modellen konden we ook een vlotte overgang creëren, ideaal voor onze voetpaden.. Daarnaast hebben we de groenbestrating ingezet als goot. Dat bleek zo goed te werken dat we de traditionele straatgoten achterwege hebben kunnen laten.”
“Naast verduurzaming staat ook beleving centraal in onze visie. Ook daarvoor was Hydro Lineo een echt geschenk. We konden namelijk afstappen van de typische grijze voetpaden. De graslijnen zorgen nu voor een veel aangenamere beleving. Door het groene straatbeeld, maar ook door het gunstige effect op de gevoelstemperatuur op warmere dagen.”
We zien Hydro Lineo overal in Overijse opduiken. Gebruiken jullie hem nu consequent in alle nieuwe inrichtingen?
“Inderdaad. Na een succesvolle test op de voetpaden van de Schavei, buiten het centrum, beslisten we om Hydro Lineo te gebruiken in alle nieuwe ontwerpen waar de verkeersklasse het toelaat. Zo zijn alle parkings en voetpaden in het centrum ingekleed met dit modulaire concept. Maar je vindt het ook op de rijwegen in een aantal straten en wijken buiten het centrum met een beperkte belasting. We creëren zo een uniforme uitstraling, wat aangenamer aanvoelt en duidelijkheid schept voor de weggebruikers. Bovendien zorgt dit voor makkelijk beheer en onderhoud.”
Wilden jullie bij de herinrichting van het centrum een concreet percentage oppervlakte ontharden?
“In onze ontwerpen streven we niet naar een specifiek percentage aan ontharding. We proberen wel ontharding en comfort met elkaar te verzoenen. Ontharding is een belangrijk aspect van onze projecten, maar geen doel op zich. We kijken naar geschikte locaties voor onthardingsmaatregelen, maar comfort blijft cruciaal. Waar nodig hebben we dan ook gekozen voor gesloten stenen. Maar waar mogelijk zijn we resoluut voor halfopen verharding gegaan. Zelfs aan de zijkanten van onze voetpaden, waar je het misschien niet zou verwachten. Dankzij deze weloverwogen keuze zijn we erin geslaagd om een veilige, aangename en duurzame leefomgeving te creëren.”
Met dank aan Frederik Derom, Diensthoofd Publieke Ruimte bij de gemeente Overijse.
Benieuwd naar de Stradus-producten in deze herinrichting?
Naast groenbestrating leverde Stradus ook tal van andere prefabbetonproducten voor deze herinrichting. Van boordstenen en andere lijnvormige elementen, zoals bushaltebanden type P, over standaard betonstraatstenen tot straatmeubilair. Klik hieronder voor meer beelden van dit project of voor meer info over de belangrijkste producten.
